Zorgverzekeraars presenteren onderzoek Gupta Strategists naar geneesmiddelentekorten
Geneesmiddelentekorten zijn een complex en groot probleem, waar een groot aantal patiënten last van kan hebben. Er is veel onduidelijkheid over de oorzaken. Gupta Strategists heeft in opdracht van de zorgverzekeraars onderzoek gedaan naar de aard en omvang van medicijntekorten. Dit is grotendeels op basis van hun eigen data. Dit is echter onvoldoende om een compleet beeld te krijgen. Zorgverzekeraars roepen daarom opnieuw andere partijen op om relevante data met Gupta Strategists te delen voor verder onderzoek. Om zo een zo compleet mogelijk beeld te vormen en vervolgens in kaart te kunnen brengen welke maatregelen we verder samen kunnen nemen om dit probleem aan te pakken.
18 november 2024
Zorgverzekeraars maken zich zorgen over de geneesmiddelentekorten. Ze hebben voor een deel oorzaken waar zorgverzekeraars geen invloed op hebben, zoals productie- en of distributieproblemen. Daar waar zorgverzekeraars invloed hebben op de tekorten, nemen ze hun verantwoordelijkheid.
Eerder dit jaar pasten zorgverzekeraars, in samenspraak met de leveranciers, hun inkoopbeleid aan. Zo is er afgesproken dat zorgverzekeraars bij toerbeurt en voor kortere periodes hun voorkeursmedicijnen inkopen. Dit was een eerste stap. Zorgverzekeraars willen samen met de andere belangrijke partijen in de farmacie, zoals leveranciers en apothekers, gezamenlijk tot nog meer effectieve maatregelen komen. Het onderzoek door Gupta Strategists helpt daarbij.
Op basis van declaratiedata van zorgverzekeraars en de openbare gegevens van de Stichting Farmaceutische Kengetallen heeft Gupta Strategists onderzoek gedaan.
Dit zijn enkele bevindingen in het onderzoek:
- Medicijntekorten zijn een internationaal probleem. Ze zijn complex. Tekorten hebben veel verschillende oorzaken, die op verschillende plekken in de keten ontstaan. Het kan onder andere liggen aan problemen met de grondstoffen van medicijnen, problemen bij de fabrikant, plotselinge vraagstijgingen of in de logistiek.
- Medicijntekorten doen zich voor bij zowel preferente als niet-preferente middelen;
- De kans op een tekort is even groot bij preferent aangewezen medicijnen als bij medicijnen die niet preferent zijn aangewezen.
- De meeste tekorten, in aantallen, komen voor binnen het preferentiebeleid, dit is logisch omdat het grootste deel van de verstrekte medicijnen (85 procent) valt binnen het preferentiebeleid.
- Ook blijkt uit het onderzoek dat de tekorten langer duren in het preferentiedomein. Daarnaast is er een stijging in tekorten rondom wisselingen van het ene preferent gestelde middel naar het andere: middelen worden vaker tekort gemeld in de eerste weken van hun preferentie en in de weken vlak voordat hun gunning afloopt.
- Een patiënt merkt meestal weinig van een medicijntekort. In 84 procent van de gevallen wordt het tekort opgevangen met een product met zelfde werkzame stof, toedieningsvorm en dosis. 4 Procent wordt opgevangen door dezelfde werkzame stof maar andere dosering of toedieningsvorm. Er is dan in feite sprake van een leveringsprobleem.
- Voor 12 procent van deze tekorten is er geen passende oplossing en moet overstap gemaakt worden naar een andere werkzame stof.
Hoewel medicijntekorten niet door zorgverzekeraars op te lossen zijn, doet Gupta Strategists wel een aantal aanbevelingen voor acties die zorgverzekeraars en andere partijen kunnen oppakken.
Momenteel zijn ZN en Gupta Strategists ook met andere belangrijke partijen, zoals leveranciers en apothekers, in gesprek met over de vraag of zij hun data willen delen.
Zorgverzekeraars ondersteunen dit. Zij doen een dringend beroep op deze partijen om het onderzoek te verbreden zodat er ook bredere en gezamenlijke oplossingsrichtingen komen in het belang van de medicijngebruikers in Nederland.